Ben mi çok düşünüyorum yoksa gerçekten dünyanın belli bir raya oturması için insanların bu kadar sorumsuz ve vurdumduymaz mı olmaları gerekiyor bilemiyorum.
Sorarsanız her şeye çok duyarlı olan, en ufak bir olayda sosyal medyada kenetlenme çabasına girişen cağnım yurdum insanı, bazı durumlarda nasıl bu kadar vurdumduymaz, sorumsuz ve pişkin olabiliyor aklım almıyor.
Gerçi psikolojide bunun bir adı var, Genovese Sendromu.
Bu sendromun çıkış hikayesine sosyal medyada denk gelmiş olabilirsiniz ama ben yine de kısa bir hatırlatma yapmak istiyorum.
Kitty Genovese adında genç bir kadın gece yarısı çıktığı iş yerinden evine dönerken bir cinayete kurban gitti.
Bu cinayeti özel kılan ise, tüm yaşananların 38 görgü tanığı önünde gerçekleşmesiydi.
Kitty saldırganın ilk bıçak darbelerinden sonra bağırıp yardım isterken 38 kişi sadece olayı izlemekle yetindi.
Olay sonrası alınan ifadelerde komşulardan birkaçının polisi aradığı ancak daha sonra emin olmadıklarını söyleyerek telefonu kapadıkları ortaya çıktı.
İfadelerden ortaya çıkan bir diğer sonuca göre bu davranışın sebebi, çoğu kişinin olayı aşırı alkolden kaynaklanan bir tartışma veya iki sevgilinin anlaşmazlığı olarak algılamalarıydı.
Ancak yine görgü tanıklarının ifadelerine göre genç kadın yardım için bağırmıştı ve ne olursa olsun ortada şiddete maruz kalan bir insan vardı.
İşin acı yanı, cinayet sonrası katil Winston Moseley’in ifadesinde, camlardan olayı izleyen insanları gördüğünde kaçmayı düşündüğünü ancak kimsenin tepki vermemesi üzerine şiddete devam ettiğini belirtmesiydi.
1964 yılında Amerika’da yaşanan bu cinayet, insanlığın ve duyarlılık psikolojisinin sorgulanmasına neden oldu.
Olaydan 4 yıl sonra, Bibb Latenn ve John Darlet adındaki iki psikolog tarafından bir dizi deney gerçekleştirildi.
Ortaya çıkan sonuca Genovese Sendromu adı verildi.
Şu an toplumca bu sendromla karşı karşıyayız.
Öyle ki dün Bursa’da bir vatandaş intihar etmek için bir üst geçide çıkıyor.
Ve oradaki birçok insan adamı durdurmak ya da gereli mercilere haber vermek yerine adamın oradaki hayatla ölüm arasındaki mücadele sürecini gülerek kameralara alıyorlar.
Arkasından başka bir durum gözüme çarpıyor.
Eskişehir’deki bir kaza haberi.
Tramvayla Belediye otobüsü bir bulvarda kafa kafaya çarpışıyor.
Çok şükür ki yaralı ve ölü yok.
Ama bir meslektaşım, sosyal medya hesabında kaza anının fotoğrafını gülen emojilerle, “Durun siz kardeşsiniz” şeklinde paylaşıyor.
Bence Genovese sendromundan da öte bir haldeyiz şu anda.
Öyle ki, duyarsız olmamız bir yana, olan biten acı ve üzüntü verici şeylere gülerek tepki veriyoruz.
Sonra ben çıldırdığım zaman da bana kızıyorlar.
İyi de çıldırmamak elde değil ki…