Yerel seçimler yaklaştıkça, taraftarlar ve seçimlere ideolojik açıdan bakan yurttaşlar arasında yarışta arttı. Eski dostlar veya arkadaşlar dost sohbetlerinde ya da sosyal medyadan birbirlerini kıyasıya eleştiriyorlar. Yerel seçimi bir genel seçim olarak görenlerin sayısının da fazla olduğu görülüyor.
Bazı meslektaşlarımız bir sosyal medyada kim tarafından ve hangi kriterler göz önüne alınarak yapıldığı belli olmayan anketleri yayınlıyorlar. Anketler her zaman net sonuç verir mi? Sadece bizim ülkemizde seçim anketlerinde tuş olan şirketlerin yöneticileri, halkın unutkanlığından yararlanarak, bir sonraki seçimde ortalığa ‘Biz geçen seçimi bilmiştik’ söylemleri ile çıkıyorlar.
Anketlere örnek verilirken, tüm dünyada iki örneğin özellikle altı çizilir. Bu örneklerden biri ABD’de 1982 yılında yapılan Kaliforniya Valilik seçimidir. Bütün anket şirketleri seçimi Tom Bradley’in kazanacağını söylerken, seçimi beklemedik şekilde Dökmeciyan kazanmıştır. Tün anket şirketleri seçimin sonucunu yanlış tahmin edince akademik çalışmalar başlattılar. Çalışmalar tarihe ‘Bradley Efekt” adıyla geçti.
İNGİLTERE DE UTANGAÇ SEÇMEN VAR
Aynı durumun benzeri 1992 yılında İngiltere’de yaşandı. Bütün anket şirketleri İşçi Partisi’ni Muhafazakâr Partinin bir puan önünde gösterdiler. Ancak, Muhafazakar Parti seçimi 7.6 puan önde tamamladı. Thacther başbakan oldu. Hemen anket şirketleri seçim sonucunu niye bilemediklerine ilişkin çalıştay düzenlediler. Çalıştayda muhafazakâr seçmenin yüzde 2’lik bölümünün eğilimlerini açıklamaya yanaşmadıklarından hatanın ortaya çıktığı anlaşıldı. Çalıştayda yapılan araştırmanın adına da ‘Utangaç seçmenin etkisi’ denildi. Bizde anket yapılma işini sütlenen anket firmaları, işi aldıkları partiyi önde gösterme telaşına giriyorlar. Bir ilçe için bir anketin 100 bin TL civarında paraya mal olduğunu da hemen söyleyeyim. Yani, anketçilik pahalı bir olaydır.
100 ÇİÇEK AÇMALIDIR
Ülkemizde ise 10 puan, 15 puan yanılan anketçiler gördük. Seçimlerden sonra büyük bir rahatlıkla ortalıkta dolaştılar. Bir daha seçimden hemen öncede geçen seçimi kendilerinin tutturduğunu söylerler. Hiçbir seçim dünyanın sonu değildir. Dünya dönmeye devam edecektir. Yurttaşlar arasında seçim gerginliği veya tartışması yaşanmamalıdır. Tartışma da fikirler yarışmalıdır. Ünlü bir düşünürün dediği gibi 100 çiçek açmalı, 100 fikir yarışmalıdır. Yurttaşlarda sevgi ve saygı ile birbirini kucaklamalıdır.
HANGİ SİYASETÇİ ZORDA
Bir de unutmadan şunu yazayım. Eskişehir’de benimde yakından takip ettiğim anket şirketlerinin yaptığı anketler var. Ancak, burada yazmıyorum. Kimin zorda olduğunu ise şöyle söyleyeyim. Yerel bir kanalımızda her akşam hangi belediye başkanını görüyorsak, o belediye başkanı için seçim sürecinin zor geçtiğini söyleyebilirim.
Henüz yorum yok